کارتن سه لایه محصول اصلی صنعت بسته بندی می باشد. پروسه ساخت جعبه های مقوایی به دلیل به کارگیری از درختان تا ساخت و پردازش آنها تا شکل امروزی آنها امری پیچیده و دشوار می باشد.

خرید کارتن سه لایه

از رایج ترین نوع بسته بندی برای محصولات و کالاهای متفاوت جعبه کارتنی می باشد.

قابلیت بازیافت پذیر بودن و سازگاری با محیط از مهم ترین محاسن بسته بندی می باشد.

عموما کارتن ها از مواد سلولزی و کاغذی ساخته میشوند که به سرعت تجزیه پذیر بوده و میتوان کارتن های خراب و ضایع شده را بارها خمیر کرده و دوباره از آنها کارتن ساخت. کارتن هایی که در کارخانه ورق سازی تولید میشوند یا بصورت رول هستند و یا اکثرا بصورت شیت شده (ورق شده ) در اندازه های مشخصی تولید و به کارخانه جعبه سازی وارد میشوند.

در کارخانه جعبه سازی توسط ماشین آلاتی که کارتن را برش داده و یا خط تا میزند نقشه کلی جعبه را قبل از مونتاژ روی صفحه کارتنی پیاده میکنند. به همین دلیل میتوان انواع اشکال را برای جعبه کارتنی طراحی کرد. ضخامت ورق کارتن و چند لایه بودن آن را وزن و شکل محصولی که در داخل آن قرار میگیرد تعیین میکند. معمولا ورقهای کارتن بصورت دو لا،سه لا، پنج لا و ….تولید میشوند.

کارتن دولایه

کارتن دولایه شامل یک ورق کاغذ صاف و یک ورق چین دار میباشد که اصطلاحا در صنعت کارتن سازی به آن سینگل فیس میگویند.ورق سینگل فیس یا کارتن یکرو را هیچ گاه مستقیما برای جعبه سازی استفاده نمیکنند چون بسیار نرم و ضعیف است.

بیشتر این ورقها به عنوان ضربه گیر در داخل بسته بندی استفاده میشود مثلا کاغذهای چین دار سفید رنگ که داخل جعبه بیسکوییت به کار میرود از این نوع استعلاوه بر آن به عنوان کفپوش یکبار مصرف سالنهای صنعتی از آن استفاده می کنند.

ورق های سه لایه شامل دولایه صاف در بیرون و یک لایه چین دار(زیگزاگی) که به آن فلوت هم میگویند در وسط  بصورت ساندویچ در کنار هم قرار میگیرند. لایه چین دار داخلی یا فلوت بر اساس ضخامت چینها و  یا ارتفاع گام آن دسته بندی  میشود و هر چه این ارتفاع گام بیشتر باشد استحکام کارتن هم بیشتر میشود.

این گام های فلوت بر اساس ارتفاعشان به فلوت EوA,B,C دسته بندی میشوند. ارتفاع فلوت A در کارتنها ۵ میلیمتر است که بالاترین ضخامت را دارد. کارتن پنج لا از سه لایه کاغذ صاف و دو لایه فلوت ساخته میشوند. هر چه تعداد لایه های ورق کارتن بیشتر باشد آن ورق استحکام و مقاومت بالاتری دارد و نهایتا جعبه با کیفیت بهتر و محکم تری از آن ساخته میشود که قطعا میتواند وزن بیشتری را تحمل کند.

همچنین جنس کاغذ لایه های کارتن هم در استحکام  و کیفیت کارتن موثر بوده ،مثلا اگر لایه داخلی (چین دار) از جنس کاغذ فلوتینگ ساخته شود استحکام فشاری کارتن بیشتر میشود.اگر لایه بیرونی از جنس کاغذ کرافت ساخته شود  استحکام کششی کارتن بیشتر میشود.هر چه ضخامت این کاغذهای به کار رفته بیشتر باشد که این آیتم را با (واحد گرم بر متر مربع ) می سنجند باز هم کیفیت کارتن بیشتر میشود.

برای مصارف سردخانه ای مخصوصا بسته بندی میوه و سبزیجات به دلیل اینکه کارتنها در معرض رطوبت قرار میگیرند، بایستی حتما لایه بیرونی کارتن از جنس کرافت و لایه فلوت آن از جنس کاغذ فلوتینگ ضد رطوبت  باشد.کاغذهای کرافت که بیشتر برای پوشش خارجی کارتن استفاده میشود مقاومت کششی بالایی دارد و ضد رطوبت میباشد.

رنگ یک طرف آن خاکستری تیره و یک طرف دیگر  آن که در بیرون قرار میگیرد معمولا زرد یا قهوه ای کم رنگ  متمایل  به نارنجی است که به دلیل خمیر چوب به کار رفته در آن به این رنگ در میآید.

ولی به محض دیدن این رنگ اشتباه نکنید چون نوعی از کاغذهای لاینر بازیافتی یا فلوتینگ را با همین رنگ قهوه ای متمایل به نارنجی درست میکنند که به آن تست لاینر گفته میشود.میتوان گفت سطح خارجی این نوع کاغذها را تنها رنگ میکنند تا به جای کرافت در کارتنها استفاده شوند .

ولی خصوصیات مکانیکی آن هیچ گاه مثل کاغذ کرافت نخواهد بود. در بازار گاها به جای تست لاینر به آن شبه کرافت هم میگویند.تنها راه تشخیص آن از کرافت واقعی به این شکل  بوده که سطح کاغذ کرافت بسیار صاف و  صیقلی و یکدست است و با ریختن آب روی سطح بیرونی آن تا چند دقیقه آب را جذب نمی کند.

هر چند که امروزه این ویژگی ضد آبی و دیر جذبی را هم میتوان به پوشش رنگ تست لاینر اضافه کرد اما هرگز مانند کرافت صاف و صیقلی نخواهد شد.گاهی همین لایه خارجی کارتن را با پوششی از کاغذهای دیگر مانند  کاغذ سفید معمولی یا سفید روغنی (گلاسه) لمینت میکنند تا هم سطح زیبایی برای چاپ باشد و هم خاصیت ضد رطوبت بیشتری داشته باشد.اما باز هم مقاومت و کیفیت کاغذهای کرافت را نخواهند داشت.

مراحل ساخت کارتن سه لایه

کارتن سه لایه از یک کاغذ موج‌دار در میانه و دو کاغذ صاف در کناره تشکیل شده است (مثل یک ساندویچ!) . کاغذ موج‌دار عموماً از کاغذهای بازیافتی تولید می‌‌شود.گاها  برای تولید کاغذهای صاف کناری نیز از کاغذهای بازیافتی استفاده می‌‌شود هرچند که برای داشتن کیفیت بالاتر بهتر است از کاغذهای تازه تولید استفاده شود.

برای ساخت جعبه مقوایی سه لایه، از دولایه‌ی صاف برای پوشانده شدن کاغذ موج‌دار میانی استفاده می‌‌شود که یکی از‌آنها به رنگ قهوه‌ای می‌‌باشد و در سطح بیرونی جعبه قرار می‌‌گیرد که به آن لایه “خارجی” می‌‌گویند و دیگری در درون جعبه قرار می‌‌گیرد که به آن لایه “داخلی” گفته می‌‌شود.

لایه خارجی مقاومت بیشتری دارد و سطح آن صاف و صیقلی‌تر می‌‌باشد، علاوه براین در برابر نفوذ آب مقاوم‌تر است. برای تولید لایه‌ی خارجی از درختانی با چوب نرم که دارای فیبرهای بلندی هستند استفاده می‌‌شود مثل:کاج و صنوبر و برای تولید کاغذ لایه‌ی داخلی از چوب‌های سخت مثل: چنار و بلوط استفاده می‌‌شود. این امر سبب پایین آمدن کیفیت لایه‌ی داخلی نسبت به لایه‌ی خارجی می‌‌شود.

تولید خمیر کاغذ کارتن سه لایه

درختان پس از قطع شدن بوسیله‌ی یک ماشین مخصوص خرد می‌‌شوند و به ورقه‌هایی به نازکی چیپس در می‌‌آیند. در ادامه این ورقه‌‌ها وارد یکی از دو فرآیند زیر می‌‌شوند:

تولید خمیر چوب بصورت مکانیکی

تولید خمیر چوب بصورت شیمیایی

در روش مکانیکی از یک رنده‌ی ویژه جهت حذف بافت‌های مقاوم چوب از جمله “لیگنین” استفاده می‌‌شود اما این روش راندمان صد در صدی ندارد به همین دلیل کاغذ تولیدی بی‌‌کیفیت است اما چون هزینه‌ی کمی دارد بصورت گسترده استفاده می‌‌شود.

در روش شیمیایی از محلول “سولفات” و یا “سولفیت” استفاده می‌‌شود. که استفاده از سولفات رایج‌تر است، بدین صورت که ابتدا از یک محلول قلیایی جهت هضم چوب استفاده می‌‌کنند و سپس به آن “سدیم سولفات ” می‌‌افزایند که منجر به حذف لیگنین می‌‌گردد و مقوایی با کیفیت بالا و رنگ قهوه‌ای تولید می‌‌کند که می‌‌تواند طی مراحلی سفیدرنگ شود.

کارتن سه لایه :

به کارتن سه لایه استحکام و حفاظت بیشتری را در برابر ضربه و فشردگی می‌‌بخشد. برای تولید این لایه، کاغذ وارد یک دستگاه مخصوص رول کننده می‌‌شود. روشی که اخیراً از آن برای تولید این نوع از کاغذها استفاده می‌‌شود، روش “R” نام دارد که سبب کاهش ضخامت و افزایش فضا در کارتن سه لایه می‌‌گردد و سبب بهبود ۳۰% در چاپ و کاهش میزان گاز CO2 در فرآیند تولید می‌‌گردد.

ساخت کارتن سه لایه :

بنابراین تنها مرحله‌ی باقی مانده چسباندن لایه‌‌ها به یکدیگر و برش خوردن مقوا می‌‌باشد. به همین منظور ابتدا کاغذ موج‌دار وارد محفظه‌ی بخار آب می‌‌شود تا منعطف گردد، سپس از طریق رول‌هایی به چسب آغشته می‌‌شود و دو لایه‌ی صاف به آن می‌‌چسبند. حال مقوای سه لایه ایجاد شده از طریق دستگاه برش دهنده به اندازه‌های استانداردی طبق شرایط FEFCO برش می‌‌خورد. این قطعات برش خرده وارد دستگاه دیگری می‌‌شوند که دارای تیغه‌های لیزری است و شکل‌های خاصی مثل برش‌های ایجاد دستیگره را ایجاد می‌‌کند.

انواع کارتن سه لایه :

این جعبه‌‌ها از مقوایی با یک لایه‌ی موج‌دار در میانه و دو لایه‌ی صاف در کناره‌‌ها ساخته شده‌اند و به شکل  ورقه‌ای یا بسته بندی شده تولید می‌‌شوند. ارتفاع های گوناگونی موج برای لایه‌ی میانی وجود دارد:

موج ‘b’ ۲٫۵۰ (۳٫۰۰ mm)

موج “c” ۳٫۰۰ (۳٫۶۰ mm)

موج ‘e’ با ارتفاع حدود ۵۰ mm (موج میکرو)

موج “f” با ارتفاع حدود ۰۰ mm

درنهایت این مقواهای سه لایه وارد دستگاه خم کننده می‌‌شوند تا از محل مناسب تا شوندو سپس لبه‌های کارتن سه لایه با چسب مخصوص به یکدیگر متصل می‌‌شوند و آماده‌ی ارسال به مشتریان می‌‌شوند.